MRADI WA BOMBA LA GESI

Mtambo wa Kuzalishia umeme wa Ubungo unatumia gesi kuzalishia umeme. Pamoja na kuhifadhi umeme unaosafirishwa kuelekea bara, Tanzania itaweza kuongeza uzalishaji wa umeme wa kutosha pamoja na kuuza nje ya nchi, viongozi wamesema. [Deodatus Balile/Sabahi]

Tanzania imeanzisha mradi mkubwa wa kuzalisha gesi nchini ambao unaweza kuubadili uchumi wa nchi katika njia za msingi, viongozi walisema.

Mtambo wa Kuzalishia umeme wa Ubungo unatumia gesi kuzalishia umeme. Pamoja na kuhifadhi umeme unaosafirishwa kuelekea bara, Tanzania itaweza kuongeza uzalishaji wa umeme wa kutosha pamoja na kuuza nje ya nchi, viongozi wamesema. [Deodatus Balile/Sabahi]

Tanzania imesaini mkataba na kampuni tatu za China tarehe 21 Julai ambazo zitaanza ujenzi hivi karibuni wa bomba la kilometa 512 kutoka Mtwara hadi Dar es Salaam, haya yalielezwa na Katibu Mkuu wa Wizara ya Nishati na Madini Eliakimu Maswi.

Maswi aliiambia Sabahi mradi huo utagharimu shilingi trilioni 1.86 (Dola za Marekani bilioni1.2), zilizotolewa kwa mkopo kutoka Export-Import Benki ya China. Ujenzi unatarajiwa kukamilika ndani ya miezi 18, alisema.

Mpango unahusisha ujenzi wa bomba la inchi 36 kwa umbali wa kilomita 487 na bomba la inchi 24 kwa umbali wa kilomita 24, likiunganisha bara hadi kwenye chanzo cha gesi iliyoko Somanga Fungu, kisiwa kidogo katika Bahari ya Hindi, alisema Maswi.

Maswi alisema gesi inayotumika kuzalisha umeme kwa sasa inagharimu Dola za Marekeni 0.42 (shilingi 663) kwa megawati.

"Lakini kwa kuwa na bomba hili tunashindwa kuamini," alisema. "Gharama za gesi hiyo hiyo, inayotosha kuzalisha yuniti moja, itashuka hadi Dola za Marekani 0.02, karibia shilingi 32, baada ya kukamilika kwa ujenzi. Hii itachangia kiasi kikubwa kwa Uchumi wa Tanzania."

Tangu mwaka 2006, Tanzania imekumbwa na muda wa kupimia watu umeme, ambao Maswi alisema ana matumaini litatuliwa mradi huu utakapokamilika na uzaalishaji kuanza.

Shirika la Maendeleo ya Teknolojia ya Petroli China, Shirika la Uhandisi wa Bomba la Petroli na Shirika la Uhandisi wa Bomba la Petroli la China yamepewa mkataba wa kujenga bomba hilo.

Yona Killagane, mkurugenzi wa Shirika la Maendeleo ya Petroli Tanzania (TPDC), alisema bomba hilo jipya litakuwa na uwezo wa kusafirisha futi 784 mchemraba za gesi kwa siku, ambazo zitazalisha megawati 3920 za umeme.

Mahitaji ya sasa ya Tanzania ni megawati 720 kwa siku. Kwa hiyo, kwa kuzalisha megawati 3,920 kupitia hifadhi ya gesi ya ndani, nchi itakuwa na ziada ya megawati zaidi ya 3,000 za kutumiwa kwa ajili ya kusafirisha nje au kuanzisha viwanda vipya, Maswi alisema.

Mwanauchumi Benson Mahenya, mkurugenzi wa Andrew's Consulting Group (ACG), anasema mradi huo una uwezekano wa kuinua uchumi.

"Ni dhahiri, gesi ni chanzo rahisi zaidi cha umeme na inafaa zaidi," aliiambia Sabahi. "Kama punguzo litamfikia mtumiaji wa mwisho, Watanzania watapata nafuu."

Mahenya alisema bei ndogo ya gesi itahamasisha uwekezaji mpya katika viwanda mbalimbali kupitia kupunguzwa kwa gharama za uzalishaji. "Matokeo ya ongezeko yatakuwa ya kipekee. Kwa gharama za umeme kupungua, tutakuwa na viwanda vingi ambavyo vitazalisha fursa nyingi za kazi." alisema.

Hata hivyo, alieleza kuwa na shaka kuhusu ni kwa muda gani soko litaona manufaa yanawafikia watumiaji wa mwisho. Alisema kwa kuwa Shirika la Umeme Tanzania (TANESCO) lina madeni makubwa, faida inayotarajiwa haitaonekana kwa angalau miaka miwili baada ya ujenzi kukamilika.

"Watatumia faida hiyo kubwa kulipia deni na kununua mitambo mipya," Mahenya alisema. "Huenda ifikapo 2025, tutakapofanya uchaguzi ujao, gesi itatumika kama silaha ya kisiasa kupitia upunguzaji wa bei kwa uniti moja ili kuwaonesha wapiga kura serikali iliyo madarakani inawajibika ipasavyo."

Ofisa Mwandamizi wa Utafiti na Maendeleo wa TPDC Charles Sangweni alisema hifadhi ya gesi ya Tanzania itadumu kwa zaidi ya miaka 100, Daily News la Tanzania liliripoti. Akiba ya gesi iliyopatikana Songosongo, Mnazi Bay, Mtwara, Noria, Mikindani na Mkuranga katika eneo ya Pwani inafikia ujazo wa futi mchemraba trilioni 30.

Alisema akiba ya gesi iliyopo ina thamani ya shilingi trilioni 626 (Dola bilioni 397) na Tanzania inaweza kufanya mtaji katika maliasili kwa kuwasambazia majirani zake.